Od kilku lat rośnie liczba wysokiej rangi dokumentów ONZ i innych instytucji opowiadających się za wspieraniem drobnych rolników i rolnictwa ekologicznego. Ma to znaczenie również dla niewielkich rolników z naszego kraju, którzy na co dzień prowadzą walkę o legalizację i wspracie dla sprzedaży swoich produktów. W trakcie inauguracji Międzynarodowego Roku Rolnictwa Rodzinnego, dyrektor generalny FAO, Jose Graziano da Silva podkreślił ogromny potencjał produkcyjny gospodarstw rodzinnych dla poprawy bezpieczeństwa żywnościowego i ochrony zasobów naturalnych.
Przemawiając w imieniu FAO, IFAD (Międzynarodowego Funduszu Rozwoju Rolnictwa) i WFP ( Światowego Programu Żywnościowego), da Silva zwrócił też uwagę, że to właśnie rolnictwo rodzinne jest najbliższe paradygmatowi zrównoważonej produkcji rolnej: „Rolnicy rodzinni zwykle prowadzą niewyspecjalizowaną, zróżnicowaną działalność rolniczą, dzięki czemu mogą odgrywać główną rolę w zapewnieniu zrównoważonego stanu środowiska i zachowaniu bioróżnorodności”. Rolnictwo rodzinne ma także znaczny potencjał adaptacyjny, który może wykorzystać do radzenia sobie z konsekwencjami zmian klimatycznych.
Wnioski z najnowszego raportu Konferencji Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju (UNCTAD) są podobne: zarówno w krajach bogatych jak i biednych, rolnictwo powinno przejść od monokultur w kierunku większej różnorodności upraw, mniejszego zużycia nawozów i innych środków chemicznych, większego wsparcia dla drobnych rolników oraz bardziej lokalnej produkcji i konsumpcji żywności.
W tworzeniu raportu, zatytułowanego “Obudźcie się, zanim będzie za późno: uczyńcie rolnictwo prawdziwie zrównoważonym teraz dla bezpieczeństwa żywnościowego w warunkach zmieniającego się klimatu”, wzięło udział ponad 60 międzynarodowych ekspertów. Dokument wskazuje, że monokultury i przemysłowe metody uprawy nie zapewniają wystarczającej ilości niedrogiej żywności tam, gdzie jest ona potrzebna, a jednocześnie powodują rosnące zniszczenie środowiska. Istnieje coraz więcej dowodów na to, że przemysłowy system żywnościowy nie tylko nie potrafi wyżywić świata, ale jest także odpowiedzialny za niektóre z najbardziej palących kryzysów społecznych i środowiskowych na naszej planecie.
Konkluzje raportu z zadowoleniem przyjęły liczne organizacje pozarządowe, m.in. Via Campesina, GRAIN i ETC Group, które podobnej argumentacji używają od ponad 20 lat. Międzynarodowy konsensus, że jest to właściwa droga do rozwiązania kryzysów żywnościowego i klimatycznego jest coraz wyraźniejszy, ale wciąż zbyt rzadko przekłada się on na konkretne działania w terenie, gdzie drobni rolnicy stają w obliczu coraz większej marginalizacji i rosnących problemów.
Organizacje pozarządowe zwracają uwagę, że już najwyższy czas, aby dokumenty i raporty przełożyły się na konkretne działania, a odpowiedzialność za podjęcie właściwych decyzji w tym zakresie spoczywa na władzach wszystkich szczebli (od władz lokalnych po międzynarodowe instytucje). Jednocześnie wzywają społeczność międzynarodową do przyłączenia się do walki o suwerenność żywnościową, oporu wobec korporacyjnej kontroli naszego systemu żywnościowego oraz wspierania drobnych rolników i innych małych producentów żywności, aby w ten sposób wyżywić świat, chroniąc jednocześnie zasoby naturalne i klimat.
Niestety sytuacja społeczna większości rolników rodzinnych, a także rybaków, pasterzy oraz członków ludności tubylczej i tradycyjnych wspólnot na świecie jest obecnie bardzo trudna. Próba zmierzenia się z tym problemem będzie jednym z celów Międzynarodowego Roku Rolnictwa Rodzinnego.
Dyrektor generalny FAO, Jose Graziano da Silva podkreślił, że każdy ma do odegrania swoją rolę w realizacji potencjału rolnictwa rodzinnego: stowarzyszenia i sieci rolników rodzinnych, międzynarodowe i regionalne agencje, sektor prywatny, społeczeństwo obywatelskie oraz środowisko akademickie. Kluczowe znaczenie ma jednak udzielenia wsparcie przez rządy poszczególnych państw i umieszczenie przez nie rolnictwa rodzinnego w centrum krajowych i regionalnych programów rozwoju. Wśród niezbędnej pomocy dla rolnictwa rodzinnego da Silva wymienił m.in.: odpowiednie polityki i pomoc techniczną wspierające wzrost produktywności gospodarstw rodzinnych; poprawę ich dostępu do ziemi i wody, kredytów i rynków oraz odpowiednich technologii; a także tworzenie sprzyjających warunków do dalszych inwestycji.
EŚ
Raport UNCTAD (w języku angielskim) można pobrać tutaj.
Tekst na podstawie materiałów serwisu dlaklimatu.pl
fot. u góry: ec.europa.eu
