swieto-stworzeniaNasz projekt celebrowania specjalnego Święta Stworzenia nawiązuje do różnorodnych ekologicznych inicjatyw ekumenicznych. Święto Stworzenia jest już od wielu lat celebrowane w kilku różnych Kościołach chrześcijańskich. II Europejskie Zgromadzenie Ekumeniczne w Grazu w 1997 zachęcało, aby Kościoły wprowadziły do życia kościelnego świętowanie Dnia Stworzenia, promowały odpowiedzialne style życia i zachęcały do ekologicznej aktywności. Czy możliwe jest u nas liturgiczne Święto Stworzenia, czyli wspólny obchód wysławiania Boga za Jego niezwykłą dobroć i miłość, które objawiły się w akcie stwórczym?

Dziś nasz zachwyt nad światem i wdzięczność za akt stwórczy wyrażamy w liturgii przy różnych okazjach np. w czasie dożynek czy w święto św. Franciszka. Wprowadzenie Święta Stworzenia albo Stworzyciela i Stworzenia (pamiętajmy, że nie chodzi tu o święto ku czci przyrody czy stworzeń) pozwoliłoby też odnowić akt pojednania pomiędzy człowiekiem, przyrodą i Bogiem Stwórcą.. Pierwszy do kalendarza liturgicznego wprowadził Święto Stworzenia Ekumeniczny Patriarcha Konstantynopola Dymitr w 1998 r. proponując dzień 1 września.

plakat swieta stworzenia 2010

Wydaje się, że po raz pierwszy w Polsce projekt sformułowano w czasie obrad Franciszkańskiej Komisji ds. Sprawiedliwości, Pokoju i Ochrony Stworzenia (SPiOS) Europy Wschodniej w Lublinie 2-3.03.2002. Komisji przewodniczył wtedy o. Stanisław Jaromi. W relacji napisano:

Czy przybędzie nam kolejny dzień świąteczny? Wszystko wskazuje na to, że tak. W kręgach franciszkańskich mówi się coraz głośniej o liturgicznym Święcie Stworzenia. W miniony weekend informację tę potwierdziła Komisja ds. Sprawiedliwości, Pokoju i Ochrony Stworzenia (SPiOS) Europy Wschodniej obradująca w Lublinie.

Dziś zachwyt nad światem i wdzięczność za akt stwórczy ludzie na całym globie wyrażają w różnym czasie i przy różnych okazjach. "Najczęściej - jak zauważyła ekolog i teolog, dr Jadwiga Leśniewska - Kościoły decydują się na włączenie treści ekologicznych do świąt już istniejących w kalendarzach liturgicznych".

I tak np. "katolicy modlą się za wszystkie stworzenia 4 października, w święto św. Franciszka; luteranie dziękują za dar stworzenia w pierwszą niedzielę października (Święto Żniw); protestanci w Szwajcarii traktują Święto Dziękczynienia (czwarty czwartek listopada) jako specjalny czas stworzeń (...), a Dymitr I - Patriarcha Ekumeniczny Konstantynopola - ogłosił w 1989 r. dzień 1 września (pierwszy dzień prawosławnego roku liturgicznego) Dniem Modlitw za Stworzenie" - tłumaczy Jadwiga Leśniewska.

„Wprowadzenie Święta Stworzenia - nie chodzi tu o święto ku czci przyrody czy stworzeń, rozwiewa obawy prof. dr hab. Celestyn Napiórkowski OFMConv. - pozwalałoby na wspólny obchód wysławiania Boga za Jego niezwykłą dobroć i miłość, które objawiły się w akcie stwórczym”. To Święto również miałoby na celu "wyrażać pojednanie pomiędzy Bogiem Stwórcą a człowiekiem i przyrodą" - dodaje Stanisław Jaromi OFMConv., delegat CEO ds. SPiOS.

Ojciec Vasco Croccoli OFMConv. - delegat generalny Franciszkańskiej Komisji ds. SPiOS - obecny na spotkaniu w Lublinie apelował, aby "podejmować się roli proroka, głoszącego współczesnemu światu wartości pojednania i dialogu, nawet wtedy, gdy nie będzie się znajdowało posłuchu wielu". Zachęcał również do angażowania się na rzecz budowania sprawiedliwego świata i ochrony stworzeń.

W niedzielę delegaci modlili się wspólnie na terenie byłego obozu koncentracyjnego na Majdanku o pokój na świecie i pojednanie między ludźmi.

Franciszkańska Komisja ds. Sprawiedliwości, Pokoju i Ochrony Stworzenia powstała w 1992 roku decyzją Nadzwyczajnej Kapituły Generalnej w Meksyku. "Wsłuchując się w świat, w którym przypada nam żyć, czujemy się w obowiązku, by zwrócić naszą uwagę na wszystko, co obraża wartości pokoju, sprawiedliwości i ochrony dzieła stworzenia" - zadeklarowali pomysłodawcy Komisji. (jms)

zob. http://www.franciszkanie.pl/news.php?id=677

Teologiczną podstawę do projektu wypracowano w czasie sympozjum w Łodzi-Łagiewnikach, 26-27.10.2007. Jego akta zostały opublikowane przez o. Celestyna w Roczniku „Lignum Vitae” 10(2009) na str. 193-354 pod tytułem ‘O Święto Stworzenia’.  Znajdziemy tam 8 artykułów, program i wprowadzenie do sympozjum, zapis dyskusji panelowej oraz kilka aneksów. W merytorycznym wprowadzeniu do sympozjum o. prof. Celestyn Napiórkowski pisze m.in.:

„Troskę o integralność stworzenia trzeba postrzegać jako znak naszych czasów. Nie tylko teologowie mają obowiązek czytać znaki czasu, tzn. odsłaniać ukrytą w nich myśl Bożą (Bóg pragnie nam przez nie coś powiedzieć), podejmować próby  dosłyszenia apelu, jaki przez nie Bóg kieruje do nas (nie chodzi tylko o niezobowiązującą informację niesioną w znaku), by odpowiedzieć na ten apel odpowiednim programem działania i samych działaniem. Wydaje się, że jedną z ważkich odpowiedzi na ten znak czasu byłoby wprowadzenie do liturgii ŚWIĘTA STWORZENIA (może STWORZYCIELA i STWORZENIA; może tylko STWORZYCIELA). Troska o integralność stworzenia otrzymałaby religijne pogłębienie.”

Sympozjum łódzkie stwierdziło potrzebę dalszej pracy nad tematem.