Międzynarodowa rodzina franciszkańska obchodzi rocznicę powstania Pieśni słonecznej (1225–2025) i przygotowała specjalny program formacyjny. Zawiera on ważne pytania: Jak chcę przeżywać relację z innymi stworzeniami? Jak władca, który uzurpuje sobie prawo do robienia z nimi, co chce? Jak konsument zasobów, który widzi w nich okazję do czerpania korzyści? Czy jak brat, który zatrzymuje się przed stworzeniem, podziwia jego piękno i dba o rozwój życia?
Osiemset lat temu Franciszek z Asyżu, już prawie niewidomy, układa Pieśń słoneczną. Z wiarą przepełnioną wdzięcznością kontempluje cuda stworzenia i udaje mu się uchwycić obecność Stwórcy, który nadaje im znaczenie. Wszystkie stworzenia, zwierciadła Boskiej doskonałości, są dla niego braćmi i siostrami, ponieważ są dziełem i darem samego Twórcy. Wszystkie razem tworzą chór stworzenia, który kontempluje i wychwala Boga oraz dziękuje Mu. Pieśń zawiera niezwykłą ekspresję i ostateczne przesłanie życiowe Biedaczyny, co podsumowuje całą jego drogę upodobnienia się do Chrystusa. Jego wiara w ojcostwo Boga staje się hymnem pochwalnym, głoszącym braterstwo wszystkich stworzeń i ich piękno.
Międzynarodowa rodzina franciszkańska chce obchodzić rocznicę powstania Pieśni słonecznej (1225–2025). Siostry i bracia zapraszają siebie nawzajem do radykalnej zmiany w naszej relacji ze stworzeniem, polegającej na tym, by stan posiadania zastąpić troską o nasz wspólny dom, by zaproponować współczesnemu społeczeństwu „język braterstwa i piękna w naszej relacji ze światem” (LS 11). Mają bowiem świadomość, że stoimy przed antropologicznym i ekologicznym wyzwaniem, które zadecyduje o naszej przyszłości, ponieważ jest ono związane z przyszłością naszej matki i siostry Ziemi.
Jednak troska o wspólny dom bez zatroszczenia się o dom wewnętrzny, o nasze serce, nie jest właściwą drogą: niezbędne jest równoczesne nawrócenie zarówno ekologiczne, jak i integralne, ponieważ „kryzys ekologiczny jest wezwaniem do głębokiego wewnętrznego nawrócenia” (LS 217).
Otóż każdy z nas powinien szczerze odpowiedzieć na następujące pytania: Jak chcę przeżywać relację z innymi stworzeniami? Jak władca, który uzurpuje sobie prawo do robienia z nimi, co chce? Jak konsument zasobów, który widzi w nich okazję do czerpania korzyści? Czy jak brat, który zatrzymuje się przed stworzeniem, podziwia jego piękno i dba o rozwój życia?
Franciszkański program formacyjny, przedstawiony w dokumencie Franciszkańskie osiemsetlecie: wytyczne dla pogłębienia charyzmatu z 2 maja 2022 roku, ma kilka części. Zaczyna się od refleksji nad byciem w Chrystusie i cytatu „Pochwalony bądź, Panie mój, ze wszystkimi Twymi stworzeniami, szczególnie z panem bratem słońcem, przez które staje się dzień i nas przez nie oświecasz. I ono jest piękne i świecące wielkim blaskiem: Twoim, Najwyższy, jest wyobrażeniem” (Pieśń słoneczna, 3–4). Chodzi o to, by zyskać kontemplacyjne spojrzenie, umiejące rozpoznać obecność i piękno Stwórcy, który objawia się we wszystkich stworzeniach. Pieśń słoneczną ma stać się inspiracją do modlitwy i medytacji, pomóc nam dostrzec więzi łączące nas ze wszystkimi stworzeniami.
Następne jest „Nasze bycie braćmi i siostrami”, by odkryć na nowo znaczenie powołania wspólnotowego, wpisanego w nasze bycie stworzonymi na obraz i podobieństwo Trójjedynego Boga. I w efekcie stworzyć okazje do spotkań z innymi członkami rodzin i wspólnot franciszkańskich, aby odkryć znajdujące się w nich piękno i dobro i dziękować za nie Bogu. Chcemy razem podjąć drogę integralnego nawrócenia ekologicznego, która pozwoli zatroszczyć się o wspólny dom poprzez promowanie i umacnianie w naszych rodzinach i wspólnotach braterskich praktyki redukcji odpadów, ponownego wykorzystania materiałów, recyklingu, odpowiedzialnego korzystania z zasobów, takich jak woda.
Trzecim etapem jest bycie w komunii i uświadomienie sobie kościelnej odpowiedzialności za uzdrowienie relacji między Stwórcą a stworzeniami oraz przywrócenie im pierwotnej harmonii. Następnie promocja, zgodnie z nauką społeczną Kościoła, inicjatyw mających na celu osiągnięcie gospodarki sprzyjającej ekonomii społecznej oraz działaniom na rzecz sprawiedliwości, pokoju i integralności stworzenia.
Na koniec refleksja nad byciem w świecie, w którym „Bóg widział, że wszystko, co uczynił, było bardzo dobre” (Rdz 1,31). Jej celem jest świadomość, że środowisko ludzkie i środowisko naturalne wzajemnie się chronią i upiększają. Nasze działanie zaś ma polegać na współpracy ze wszystkimi ludźmi dobrej woli, aby wspólny dom uczynić bardziej odpowiednim do zamieszkania poprzez promowanie kultury dialogu i braterstwa, niezbędnej do przezwyciężenia kultury zysku i odrzucenia.
o. Stanisław Jaromi