biblioteka laudatosi jp2 biblioteka laudatosi benedykt xvi biblioteka laudatosi kkwpolscesqr

biblioteka laudatosi dol dzielo stworzenia biblioteka laudatosi dol ochrona srodowiska biblioteka laudatosi dol ekologia integralna biblioteka laudatosi dol encyklika laudatosi

Orędzie na Światowy Dzień Pokoju o wymownym tytule Jeśli chcesz krzewić pokój, strzeż dzieła stworzenia to najobszerniejsza wypowiedź papieża Benedykta XVI na tematy ekologiczne. Czytamy w nim, że wszyscy jesteśmy odpowiedzialni za ochronę świata stworzonego i musimy się o niego troszczyć. Ta odpowiedzialność nie ma granic. Prezentujemy komentarz o. Stanisława Jaromiego.

 

W orędziu zatytułowanym Jeśli chcesz krzewić pokój, strzeż dzieła stworzenia papież podkreśla, że obok niebezpieczeństw zagrażających pokojowi i integralnemu rozwojowi człowieka, takich jak wojny, międzynarodowe i regionalne konflikty, terroryzm, łamanie praw człowieka, zasadnicze znaczenie dla pokojowego współżycia ludzkości ma ochrona dzieła stworzenia. Benedykt XVI wskazuje na konieczność odnowienia i umocnienia przymierza między człowiekiem a środowiskiem naturalnym.

Papież nawiązuje do opublikowanego w 1 stycznia 1990 r. pokojowego orędzia Pokój z Bogiem Stwórcą, pokój z całym stworzeniem i zwraca uwagę na aktualność apelu Jana Pawła II, który mówił o kryzysie ekologicznym i podkreślał, że ma on charakter głównie etyczny, wskazując na „pilną potrzebę moralną nowej solidarności”.

Benedykt XVI wzywa do poważnego zajęcia się takimi problemami jak: zmiany klimatyczne, pustynnienie, degradacja i utrata produktywności rozległych obszarów rolnych, zanieczyszczenie rzek i warstw wodonośnych, zanikanie różnorodności biologicznej, wzrost liczby katastrof naturalnych, deforestacja regionów równikowych i tropikalnych. Przypomina o losie tzw. uchodźców ekologicznych, którzy ze względu na zniszczenie środowiska muszą zmieniać miejsce zamieszkania, a także o konfliktach związanych z dostępem do zasobów naturalnych.

Papież zwraca uwagę, że kryzys ekologiczny jest ściśle związany z „koncepcją rozwoju oraz z wizją człowieka i jego relacji z innymi i ze stworzeniem”. Wskazuje na potrzebę „głębokiej i dalekowzrocznej analizy modelu rozwoju” oraz „refleksji nad sensem gospodarki i jej celami, umożliwiającą naprawę wadliwych mechanizmów i wypaczeń”. Jego zdaniem, aby pokonać kryzys ekologiczny, „ludzkość potrzebuje głębokiej odnowy kulturowej; musi odkryć na nowo wartości stanowiące solidny fundament, na którym można zbudować lepszą przyszłość dla wszystkich”. Papież apeluje o solidarny styl życia charakteryzujący się umiarem.

Benedykt XVI porusza kwestię kurczenia się bogactw naturalnych naszej planety, co może doprowadzić do tego, że zabraknie ich dla współczesnych i przyszłych pokoleń. Zwraca uwagę, że niszczenie środowiska często jest rezultatem braku dalekowzrocznych projektów politycznych bądź dążenia do osiągnięcia krótkowzrocznych korzyści gospodarczych. Zwraca uwagę na potrzebę „solidarności międzypokoleniowej i wewnątrzpokoleniowej”. Apeluje: „Zasoby naturalne powinny być zużywane w taki sposób, by czerpanie natychmiastowych korzyści nie pociągało za sobą negatywnych skutków dla istot żywych, ludzi i zwierząt, dziś i jutro”.

Ojciec Święty podkreśla konieczność nowej solidarności w stosunkach między krajami rozwijającymi się a wysoko uprzemysłowionymi. Zaznacza przy tym, że kraje rozwijające się nie są zwolnione z odpowiedzialności za środowisko naturalne i wzywa kraje uprzemysłowione, aby bardziej bezinteresownie przekazywały im swoją ekologiczną wiedzę i technologię.

Kolejną kwestią poruszaną przez Benedykta XVI jest problem zasobów energii i „wypracowanie wspólnych i zrównoważonych strategii, pozwalających zaspokoić zapotrzebowanie na energię współczesnego pokolenia, a także pokoleń przyszłych”. Wzywa społeczeństwa krajów zaawansowanych technologicznie, aby „kierowały się umiarem, zmniejszając swoje zapotrzebowanie na energię” i poprawiając warunki jej wykorzystania.

Papież wskazuje także na potrzebę badań naukowych i technologicznych związanych z ekologią oraz wprowadzania ich w życie. „Współcześnie nauka stwarza wiele sposobności, możliwe są też nowatorskie drogi, które pozwalają na wypracowanie zadowalających i harmonijnych rozwiązań w zakresie stosunków człowieka ze środowiskiem” – napisał Benedykt XVI i wezwał do wspierania badań zmierzających do wykorzystania wielkiego potencjału energii słonecznej oraz utworzenia światowego systemu hydrogeologicznego, ustanowienia odpowiednich programów rozwoju wsi, opartych na drobnych rolnikach i ich rodzinach, a także wypracowania rozwiązań politycznych w kwestii gospodarki leśnej, likwidacji odpadów, połączenia walki ze zmianami klimatycznymi z walką z ubóstwem. „Krótko mówiąc, konieczne jest uwolnienie się od logiki czystej konsumpcji, by wspierać takie formy produkcji rolnej i przemysłowej, w których będzie uszanowany porządek stworzenia oraz które będą zaspokajały podstawowe potrzeby wszystkich” – napisał papież.

Benedykt XVI wskazuje także na wagę osobistych zachowań człowieka wobec degradacji środowiska naturalnego, co wiąże się ze zmianą aktualnych stylów życia oraz „modeli konsumpcji i produkcji, często niezrównoważonych z punktu widzenia społecznego, ze względu na środowisko, a nawet ekonomię”. „Konieczna jest już zatem rzeczywista zmiana mentalności, która skłoni wszystkich do przyjęcia nowych stylów życia” – zaznacza papież. „Wszyscy jesteśmy odpowiedzialni za ochronę świata stworzonego i musimy się o niego troszczyć. Ta odpowiedzialność nie ma granic” – podkreślił. Zwraca także uwagę, że kształtowanie postaw proekologicznych jest zadaniem różnych podmiotów społeczeństwa obywatelskiego, organizacji pozarządowych oraz mediów – one mogą w tej dziedzinie „proponować pozytywne modele, na których należy się wzorować”.

Papież podkreśla, że zajmowanie się środowiskiem wymaga „szerokiej i globalnej wizji świata; wspólnego i odpowiedzialnego wysiłku, by odejść od logiki, w której centrum jest egoistyczny interes nacjonalistyczny, i wypracować wizję uwzględniającą zawsze potrzeby wszystkich narodów”. Benedykt XVI przypomina także o ekologicznej odpowiedzialności Kościoła „za świat stworzony” i zapewnia o swoim wsparciu dla „wychowania do odpowiedzialności ekologicznej”.

Na zakończenie papież przypomina o nierozerwalnym związku, który istnieje między Bogiem, istotami ludzkimi a całym światem stworzonym i podkreśla, że „każdy człowiek ma obowiązek chronić środowisko naturalne, aby budować świat pokojowy”. „Jest to pilne zadanie, które trzeba realizować z nowym zaangażowaniem wszystkich; jest to opatrznościowa okazja, by dać nowym pokoleniom perspektywę lepszej przyszłości dla wszystkich. Oby byli tego świadomi rządzący narodami oraz wszyscy, na każdym szczeblu, którym leży na sercu los ludzkości: ochrona stworzenia i zaprowadzanie pokoju są ze sobą ściśle powiązane!” – pisze papież na zakończenie orędzia na XLIII Światowy Dzień Pokoju.

 

o. Stanisław Jaromi

 

Pełny tekst orędzia na: vatican.va.