Jesteś tutaj: Start Biblioteka Laudato si' Przemówienie papieża Franciszka w Ur, 6.03.2021 r.

biblioteka laudatosi jp2 biblioteka laudatosi benedykt xvi biblioteka laudatosi kkwpolscesqr

biblioteka laudatosi dol dzielo stworzenia biblioteka laudatosi dol ochrona srodowiska biblioteka laudatosi dol ekologia integralna biblioteka laudatosi dol encyklika laudatosi

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

W orędziu na Światowy Dzień Modlitw o Ochronę Świata Stworzonego 2022 papież Franciszek przywołał prorocze słowa Pawła VI z przemówienia wygłoszonego do FAO w 25. rocznicę jej powstania. Ponad 50 lat temu Ojciec Święty ostrzegał ludzi przed grożącą nam katastrofą ekologiczną; mówił o tym, że „wszystko jest ze sobą połączone”, co w XXI w. wybrzmiało w encyklice Laudato si’. Już wtedy Paweł VI jako remedium na bolączki świata widział postawę solidarności, postawę pełną miłosierdzia i braterstwa – owoce tej myśli widzimy w ostatniej encyklice papieża Franciszka Fratelli tutti. Prezentujemy pełny tekst przemówienia z 1970 r. 

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

W 1972 r. w Sztokholmie odbyła się konferencja ONZ nt. ochrony środowiska naturalnego człowieka z wiodącym hasłem „Tylko jedna Ziemia”. Prezentowany cytat pochodzi z listu, który papież Paweł VI skierował do sekretarza tejże konferencji Maurice’a Stronga, a odczytano go w dniu otwarcia konferencji. Już 50 lat temu papież zauważył niepokojące sygnały świadczące o degradacji środowiska i zwracał uwagę na potrzebę zmian. Mówił o tym, że człowiek musi opanować chęć wzrostu materialnego i przyjąć postawę mądrego uumiarkowania w używaniu ziemskich dóbr oraz dążyć ku prawdziwej prostocie ducha, ponieważ wszystko, co zostało nam dane jest powszechną własnością. Prezentujemy cały list papieski.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Kwestie związane z ochroną środowiska możemy odnaleźć już w nauczaniu Pawła VI. Podczas I Konferencji ONZ w sprawie środowiska naturalnego w Sztokholmie w 1972 r. papież skierował list do sekretarza generalnego Maurice’a Stronga – wskazał w nim na związki człowieka i przyrody, która jest warunkiem koniecznym istnienia i rozwoju ludzi. W trakcie trwania konferencji przekazano również „Stanowisko Stolicy Apostolskiej wobec ochrony środowiska naturalnego” – dokument opracowany przez ekspertów na polecenie Pawła VI. Tekst podkreśla, że ochrona środowiska to problem sumienia i kultury, a „zasoby naturalne są wspólną własnością całej ludzkości”. 

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

„Zdaje się, że jesteśmy coraz bardziej świadomi, iż eksploatacja ziemi, planety, na której żyjemy, domaga się jakiegoś racjonalnego i uczciwego planowania” – pisał Jan Paweł II w swojej pierwszej encyklice Redemptor hominis. Papież często rozważał misterium stworzenia i jasno mówił o tym, że Stwórca chce widzieć człowieka jako rozumnego i szlachetnego „pana” i „stróża” przyrody, a nie jako bezwzględnego „eksploratora”. Prezentujemy wybrane fragmenty encykliki.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'


przyrodaKwestia troski o przyrodę od wieków jest obecna w nauczaniu Kościoła i chrześcijańskiej teologii. W ostatnich latach coraz częściej porusza się tematy dotyczące ekologicznych zagrożeń. Pojawiają się one w encyklikach społecznych, listach pasterskich, problematyka ta obecna jest także w dokumencie „O ochronie środowiska” Synodu Archidiecezji Krakowskiej, który trwał w latach 1972-1979. Tekst ten wskazuje na katastrofalną sytuację ekologiczną Krakowa, stwierdza, że nadmierne uprzemysłowienie rejonu przyczynia się do zagrożenia ważnych elementów narodowej tożsamości: zabytków historii, kultury i krajobrazu. Synod wskazuje również na przyczyny zagrożeń ekologicznych oraz podkreśla, że „sprawa ochrony środowiska jest zagadnieniem moralnym należącym do istotnych praw osoby ludzkiej”. Prezentujemy treść dokumentu.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

franciszek z wilkiem z gubbioEncyklika Laudato si' papieża Franciszka nazywana jest nowym Hymnem stworzenia – papieska wersja tego utworu wieńczy przecież cały dokument. Ponad 800 lat temu św. Franciszek wyraził swoją nadzwyczajną miłość do wszystkich stworzeń Bożych i do samego Boga, dziękując mu za Jego mądrość, potęgę i dobroć, które objawiają się w porządku przyrody. W Hymnie stworzenia wołał: Laudato si, mi Signiore – Pochwalony bądź, Panie mój. Papież Jan Paweł II 29.11.1979 r. ogłosił św. Franciszka z Asyżu niebieskim patronem ekologów. Publikujemy treść dokumentu Inter Sanctos.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Encyklika papieża Sollicitudo rei socialis (Troska społeczna) została wydana w 20. rocznicę encykliki Pawła VI Populorum progressio. W 4. rozdziale Jan Paweł II zwraca uwagę na wypaczenie pojęcia rozwoju człowieka, który podporządkowano wskaźnikom ekonomicznym. Papież wskazuje na niebezpieczeństwo konsumpcjonizmu i nadmiernego gromadzenia dóbr, co czyni z ludzi niewolników natychmiastowego zadowolenia. Z całą mocą podkreśla różnicę między „mieć” i „być” oraz wyjaśnia, czym rzeczywiście jest biblijny nakaz panowania nad stworzeniami – to uprawianie ogrodu zgodnie z prawem Bożym, w szacunku do tego, że człowiek jest zarazem stworzeniem, jak i „obrazem” Stwórcy.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Przypominamy przesłanie Episkopatu Polski z 2 maja 1989 r. na temat ochrony środowiska. Wtedy uznał on problem ekologiczny za „sprawę niesłychanie ważną i pilną” i wystosował do wszystkich wiernych specjalny list pasterski. Był on odczytany w kościołach w niedzielę 11.06.1989 r. Podjęto w nim próbę zastosowania ogólnego, społecznego nauczania Kościoła do konkretnych, polskich warunków i ukazania szeregu możliwości wpłynięcia na poprawę sytuacji ekologicznej naszego kraju. Biskupi wskazali też źródła zła i kryzysu ekologicznego.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Jan Paweł II w orędziu na Światowy dzień Pokoju 1990 pisze, że „zagrożeniem dla pokoju na świecie jest nie tylko wyścig zbrojeń, lokalne konflikty zbrojne i różne formy niesprawiedliwości społecznej, […] ale także brak należytego szacunku dla przyrody, chaotyczna eksploatacja bogactw naturalnych i stopniowe pogarszanie się jakości życia”. Na długo przed Laudato si' papież uwydatnia zależność między działaniami ludzi a integralną naturą stworzenia. Podkreśla, że kryzys ekologiczny jest problemem moralnym. I wzywa nas do uszanowania porządku świata stworzonego, harmonii wszechświata jako prawdziwego kosmosu. Mówi także także o pilnej potrzebie solidarności i postawy odpowiedzialności ekologicznej – wobec siebie samych, innych i środowiska.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Encyklika Centesiumus annus Jana Pawła II została ogłoszona w dniu św. Józefa Rzemieślnika. Prezentujemy wybrane fragmenty z rozdziału czwartego, w którym papież odnosi się do nauczania o prawie do własności i powszechnym przeznaczeniu dóbr w perspektywie współczesnych czasów. Kolejny już raz powraca do słów z Księgi Rodzaju, zgodnie z którymi człowiek otrzymał ziemię od Boga, aby swoją pracą czynił ją sobie poddaną i cieszył się jej owocami. Ponownie, tak jak w Sollicitudo rei socialis, papież wskazuje na różnicę między „mieć” i „być”, przypomina o obowiązku miłosierdzia wobec ubogich. Wskazuje na kwestię ekologiczną, która jest ściśle związana ze zjawiskiem konsumizmu.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Wydany w 1992 roku Katechizm Kościoła katolickiego zawiera podstawową treść nauki katolickiej. Wielokrotnie spotykamy tam tematy o stworzeniu jako dziele Bożym; o przyrodzie jako drodze prowadzącej do Boga; o odpowiedzialności człowieka za świat i jego obowiązkach względem innych stworzeń. Już w punkcie 32 czytamy, że z porządku i piękna świata człowiek może poznać Boga jako początek i cel wszechświata. Z poznania dzieł Bożych można zaś wywieść zasady właściwego obchodzenia się z przyrodą. W katechizmie odnajdziemy zapisy o ochronie stworzenia, bioróżnorodności, zgubnych konsekwencjach braku szacunku dla świata stworzonego. Prezentujemy wybrane fragmenty z katechizmu, które poruszają te zagadnienia.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Z okazji VIII Światowych Dni Młodzieży Jan Paweł II pielgrzymował w sierpniu 1993 roku na Jamajkę, do Meksyku i Denver w Kolorado. Już podczas tej podróży papież zwracał uwagę na problemy i zagrożenia ekologiczne, wyjaśniał młodym właściwe rozumienie biblijnego nakazu „Bądźcie płodni i rozmnażajcie się, abyście zaludnili ziemię i uczynili ją sobie poddaną; abyście panowali [...] nad wszystkimi zwierzętami na ziemi” (Rdz 1,28). Wskazywał na szczególną rolę człowieka i jego odpowiedzialność za świat stworzony. Prezentujemy fragmenty rozważania Ojca Świętego podczas czuwania modlitewnego w Cherry Creek State Park w Denver.  

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Zanim papież Franciszek opublikował tak ważną dla Kościoła ekoencyklikę Laudato si’, patriarcha ekumeniczny Bartłomiej I w 1994 roku z okazji Dnia Modlitw za Stworzenie podkreślał, że wszystko jest ze sobą połączone, jesteśmy od siebie zależni, że żaden człowiek nie jest samotną wyspą i jesteśmy odpowiedzialni za siebie nawzajem oraz za środowisko, w którym żyjemy. Mówił o tym, że to grzech jest źródłem zniszczenia środowiska i że to od nas zależy, czy będzie ono odzwierciedlało naszą chciwość i brzydotę, czy „będziemy używać go w taki sposób, żeby jego piękno pokazywało działanie Boga poprzez nas”. Zachęcamy do lektury orędzia patriarchy ekumenicznego, które publikujemy na naszym portalu.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Świat został stworzony jako mieszkanie dla człowieka. Dlatego nabiera on swego prawdziwego znaczenia właśnie w człowieku i dla człowieka – mówił Jan Paweł II podczas audiencji generalnej 19.08.1998 r. Papież przywołał słowa św. Pawła: „Stworzenie z upragnieniem oczekuje objawienia się synów Bożych” (Rz 8,19). Człowiek, zdobywszy prawdziwą synowską wolność w Jezusie, może zrozumieć prawdziwy sens stworzenia i podjąć właściwe działania, by stało się ono „mieszkaniem pokoju”. Tylko wtedy, gdy dzięki światłu Ducha Świętego człowiek uznaje się za syna Bożego w Chrystusie i traktuje stworzenie po bratersku, cały kosmos zostaje wyzwolony i odkupiony według Bożego planu.

 

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Prezentujemy fragmenty orędzia Jana Pawła II na XXXII Światowy Dzień Pokoju. Papież przypomniał, że w 1998 r. przypadła 50. rocznica uchwalenia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, a pierwszym wśród nich jest nienaruszalne prawo do życia. „Opowiedzieć się za życiem – mówił papież – to odrzucić wszelkie formy przemocy; wszelką nędzę i głód, które nękają tak wielu ludzi; wszelkie konflikty zbrojne; [...] bezmyślne niszczenie środowiska naturalnego”. A życie w zdrowym środowisku również jest naszym prawem. Gwarancją ochrony stworzenia jest zaś uznanie zasady, że najważniejszym motywem troski o środowisko jest dobro samego człowieka.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

W dniach 5-17 czerwca 1999 r. Jan Paweł II udał się z pielgrzymką do Polski. W Zamościu skierował specjalne przesłanie do Polaków. Z licznych wypowiedzi do rodaków warto pamiętać szczególnie o tej homilii. Świadomy piękna polskiego krajobrazu i przyrody oraz nadrabiania zaległości cywilizacyjnych Ojciec Święty wezwał nas, abyśmy nie zapominali o obowiązku ochrony Polski przed ekologicznym zniszczeniem. Warto przypomnieć sobie te słowa i zastanowić się, w którym miejscu jesteśmy dzisiaj. Ekoprzesłanie papieża jest ciągle jeszcze przed nami, skierowane także do tych, którzy ekologią zajmują się na co dzień.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

W dziele stworzenia widoczna jest chwała Trójcy Świętej. W jej obliczu powinniśmy kontemplować, śpiewać, odnajdować radość zachwytu nad pięknem świata stworzonego. Kontemplacja powinna być być wsłuchaniem się w głos Pana, który przemawia do nas, pokazuje nam swoje przymioty poprzez swoje dzieła. Cała przyroda jest ewangelią mówiącą nam o Bogu: „Bo z wielkości i piękna stworzeń poznaje się przez podobieństwo ich Stwórcę” (Mdr 13,5). Ta zdolność kontemplacji, to poznanie transcendentnej obecności w stworzeniu powinno nas doprowadzić do odkrycia na nowo braterskich więzi z ziemią, z którą jesteśmy złączeni, poczynając od naszego stworzenia. „Jeśli nie stosujemy wobec przyrody przemocy i nie poniżamy jej, staje się ona na powrót siostrą człowieka” – mówił Jan Paweł II podczas audiencji generalnej 26.01.2000 r.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'
Prezentujemy przesłanie papieża Jana Pawła II wyrażone podczas audiencji generalnej w 2001 roku. Papież przypomina, że człowiekowi została powierzona niezmiernie ważna rola. Powołaniem ludzkości jest panowanie nad światem stworzonym. Jednak – jak zauważa Ojciec Święty – owo panowanie nie jest absolutne, lecz służebne; to misja poznania i przemieniania stworzonej rzeczywistości, kontynuowania dzieła Stwórcy, dzieła życia i pokoju. Tymczasem ludzkość zawiodła Boże oczekiwania, dlatego tak bardzo potrzebne jest nawrócenie ekologiczne; potrzebna jest nie tylko ochrona środowiska, lecz także ekologia „ludzka”.
 

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Podczas audiencji generalnej, odbywającej się 2 maja 2001 roku, papież Jan Paweł II przywołał kantyk, zaczerpnięty z Księgi Daniela, który rozpoczyna się od słów „Błogosławcie Pana, wszystkie dzieła Pańskie” (3,57). Do wielbienia Boga wezwani są aniołowie, niebiosa, potęgi, wody, gwiazdy, słońce i księżyc, żywioły, ptactwo i zwierzęta oraz synowie ludzcy – całe stworzenie niech chwali Pana. Myśl ta jest bardzo bliska temu, co wieki później głosił św. Franciszek z Asyżu, kontemplując świat stworzony w Pieśni słonecznej. Jan Paweł II podkreśla piękno dzieła Bożego i zachęca do oddania chwały Stwórcy.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Kolejny raz Jan Paweł II zachęca nas do lektury pieśni z Księgi Daniela, by jej słowami wraz z całym stworzeniem wielbić Pana. Papież w trakcie audiencji generalnej 12 grudnia 2001 r. mówił o dwóch rodzajach błogosławieństwa – tym, które pochodzi od Boga, oraz tym, które płynie z ziemi ku Stwórcy, od człowieka obdarzonego hojnymi darami. Ta pieśń zachęca nas do otwarcia oczu na nowe stworzenie, które miało swój początek w zmartwychwstaniu; do ujrzenia piękna tego, co niewidzialne, poprzez to, co widzialne. Odczytując jej słowa, jesteśmy zaproszeni do kontemplowania świata stworzonego, aby odnaleźć w nim tę rzeczywistość, która przekracza ludzkie pojmowanie.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

„Alleluja. / Chwalcie Boga w Jego świątyni, / chwalcie Go na wyniosłym Jego nieboskłonie!” – tymi słowami rozpoczyna się psalm 150, do którego odwołuje się Jan Paweł drugi podczas audiencji generalnej 9.01.2002 r. Wszelkie żywe byty wraz z człowiekiem wieńczącym dzieło stworzenia niech wielbią Pana. Jak podkreśla papież – każdy nasz oddech „staje się hymnem i modlitwą całego pulsującego we wszechświecie życia”. Kolejny już raz Jan Paweł II poprzez biblijny tekst ukazuje nam potęgę Stwórcy, wyrażoną przez piękno Jego dzieł, którą człowiek, będący zwieńczeniem procesu stworzenia, może kontemplować i chwalić.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Gdy śledzimy apele papieża Franciszka o zmianę myślenia przywódców światowych i postrzegania wojny i przemocy jako metody na problemy świata, warto przypomnieć słowa Jana Pawła II z Asyżu. „Ludzkość musi wybrać między miłością a nienawiścią” – pisał do światowych przywódców i proponował im przestrzeganie nowego dekalogu na rzecz pokoju. Te słowa nie tracą na aktualności. Jan Paweł II 24 stycznia 2002 r. wołał w Asyżu: „Nigdy więcej nienawiści! Nigdy więcej wojny! Nigdy więcej terroryzmu! Niech każda religia w imię Boga obdarzy ziemię sprawiedliwością i pokojem, przebaczeniem, życiem i miłością”.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Jan Paweł II po raz kolejny pokazuje nam piękno świata stworzonego i wielkość Stwórcy. Tym razem przywołuje psalm 65, który „przez szereg obrazów nawiązujących do zjawisk, jakie można obserwować w przyrodzie z nadejściem wiosny, ukazuje radość stworzenia, które wypełnia aktywna obecność Boga”. Papież podkreśla, że pierwszym, który jej doświadcza, jest człowiek. Dlatego psalm rozpoczyna dziękczynienie za przebaczenie ludzkich win. Skoro świat stworzony jest po to, by być mieszkaniem człowieka, grzech zaburza porządek świata. „Stąd nawrócenie człowieka i Boże przebaczenie przywracają harmonię w całym kosmosie” – mówi papież.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Niedługo po asyskim Dniu Modlitw o Pokój (01.2002) w Wenecji pod patronatem patriarchy ekumenicznego Bartłomieja I odbyło się sympozjum na temat religii, nauki i środowiska (5-10.06.2002). Na zakończenie tego spotkania Jan Paweł II i Bartłomiej I podpisali wspólną deklarację o ochronie dzieła stworzenia. Papież uczestniczył w tym wydarzeniu za pośrednictwem telewizji. „Nasze spotkanie – choć odbywa się na odległość – pozwala nam wyrazić wspólną wolę ochrony stworzenia, wspierania wszelkich inicjatyw służących upiększaniu, uzdrawianiu i ochronie ziemi, którą dał nam Bóg, abyśmy jej strzegli mądrze i z miłością” – powiedział Jan Paweł II. Publikujemy tekst deklaracji.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Na czym polega władza ludzi nad dziełem stworzenia? Bóg obdarzył człowieka – ten kruchy i znikomy byt – zadziwiającą godnością: „uczynił go niewiele mniejszym od aniołów”, jak stwierdza Jan Paweł II podczas audiencji generalnej 26.06.2002 r. To właśnie nam ludziom Stwórca dał władzę nad światem stworzeń, byśmy je chronili – używali ich, ale nie nadużywali. Niestety, panowanie człowieka bywa niewłaściwie rozumiane, zniekształcane – często postępujemy bowiem bardziej jak tyran niż mądry zarządca. Przed tym przestrzega Księga Mądrości (9,2-3), pouczając, że mamy władać światem w świętości i sprawiedliwości.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Podczas audiencji generalnej 3.07.2002 r. Jan Paweł II poprzez psalm 93 uwydatnia moc, potęgę, wspaniałość Boga-Stwórcy. Obraz wzbierających rzek, podnoszącego się szumu wód rozległych ukazuje siłę przyrody, w której obliczu człowiek wydaje się mały. Jednak opisy psalmisty mają przede wszystkim pokazać, że natura odzwierciedla potęgę i wszechmoc Stworzyciela.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Nie pierwszy raz Jan Paweł II przywołuje przepiękną pieśń z Księgi Daniela – hymn stworzeń. Oto chór kosmiczny chwali wielkość Boga-Stwórcy. Pieśń dziękczynna za wszystkie wspaniałości wszechświata rozbrzmiewa głosem aniołów, nieba, słońca, księżyca i gwiazd, głosem żywiołów, roślin i zwierząt. Na zakończenie papież mówi: „Tym bardziej my, ludzie, powinniśmy dołączyć do tego koncertu chwały nasz radosny i pełen ufności głos, któremu towarzyszy konsekwentne i wierne życie”.

Szczegóły
Kategoria: Biblioteka Laudato Si'

Kolejne przemówienie papieża Jana Pawła II omawia hymn stworzenia zawarty w psalmie 148. To kosmiczne alleluja, wezwanie do chwalenia Pana przez wszystkie byty: od ciał niebieskich przez zjawiska atmosferyczne po świat roślin i zwierząt. Na końcu psalmista wymienia człowieka jako przewodniczącego liturgii stworzeń. Jak stwierdza papież – jesteśmy zaproszeni, by dołączyć do chóru wszelkich stworzeń chwalących Boga. W obliczu piękna otaczającego nas świata możemy zrozumieć, że Ten, który go stworzył, jest o wiele piękniejszy.

  1. Przesłanie Jana Pawła II do patriarchy ekumenicznego Bartłomieja I, 11.06.2003 r.
  2. Audiencja generalna Jana Pawła II z 24.09.2003 r.
  3. Audiencja generalna Jana Pawła II z 5.05.2004 r.
  4. Orędzie Benedykta XVI na XL Światowy Dzień Pokoju z 1.01.2007 r.
  5. Karta z Gubbio 2007
  6. Wypowiedź Benedykta XVI na spotkaniu w Bressanone, 6.08.2008 r.
  7. Orędzie Benedykta XVI na XLIII Światowy Dzień Pokoju 2010 r.
  8. Komentarz do orędzia Benedykta XVI na XLIII Światowy Dzień Pokoju 2010 r.
  9. Audiencja generalna Benedykta XVI z 10.08.2011 r.
  10. Przemówienie Benedykta XVI w Bundestagu z 22.09.2011 r.
  11. Orędzie Benedykta XVI na XLVI Światowy Dzień Pokoju 1.01.2013 r.
  12. Apel Kościołów w Polsce o ochronę stworzenia z 16.01.2013 r.
  13. Audiencja generalna Benedykta XVI z 6.02.2013 r.
  14. Homilia papieża Franciszka z Mszy św. inaugurującej pontyfikat, 19.03.2013 r.