Na dwa dni Kraków stał się światowym centrum religijnego myślenia o ekologii – napisał w Artur Sporniak dla TP w relacji z międzynarodowej konferencji naukowej „Creatio Continua. Ekologia – teologia, oikonomia i nauka o stworzeniu”. Jakie efekty przyniesie owa „ekologiczno-religijna burza mózgów”? Czas pokaże. Organizatorzy Uniwersytet Papieski Jana Pawła II i Światowy Ruch Katolików na Rzecz Środowiska obiecali publikację materiałów. Zatem w naszej relacji zwracamy szczególną uwagę na obecność franciszkańskich ekologów oraz na to, co szczególnie nas zainspirowało i zachwyciło..
Uczestnicy konferencji spotkali się auli biblioteki UPJPII w Krakowie w dniach 19-20 października 2018. Podczas jej otwarcia kard. Stanisław Dziwisz zdefiniował ekologię jako kształtowanie właściwego środowiska przyrodniczego, kulturowego i religijnego oraz szukanie harmonii Boga w stworzeniu, w świecie i w człowieku. Poszukiwanie tej harmonii, tworzenie tej harmonii to współpraca człowieka z Bogiem w nieustannym stwarzaniu świata – „creatio continua”. Zwrócił uwagę, że Watykan zabierał głos w sprawie ekologii już od początku lat 70tych ubiegłego stulecia. Bo to problem nas wszystkich i sprawa Kościoła, który zajmując się sprawami człowieka, podejmuje również kwestię ekologiczną w swoim nauczaniu. Na koniec życzył: Niech idea „creatio continua” szerzy się i rozwija również w królewskim i papieskim Krakowie, prowadząc do nawrócenia ekologicznego człowieka i odnowy stworzonego świata.
Tomás Insua, Executive Director Global Catholic Climate Movement (w Polsce to Światowy Ruch Katolików na Rzecz Środowiska) pokazał sposób myślenia ekologicznego zaangażowanych katolików akcentując w jego kształtowaniu zarówno rolę Jana Pawła II jak i Franciszka.
Konferencja miała 4 obszerne sesje. W pierwszej pt. Ekologia i teologia prof. Karol Tarnowski (ciekawostką jest iż jest on wnukiem Jana Gwalberta Pawlikowskiego) mówił o Stworzeniu jako o świecie życia i symfonii ukazującej Boga oraz przypomniał ideę braterstwa franciszkańskiego jako ważny religijny komponent myślenia ekologicznego.
Rozczarowaniem był wykład prof. Johna Milbanka, który kwestionując zasadność podstawowych dla myślenia ekologicznego idei, jak zrównoważony rozwój, ochrona bioróżnorodności czy ewolucyjną wizję natury proponował swój projekt „radykalnej ortodoksji”, gdzie chciał połączyć Gaję Jamesa Lovelocka, koncepcje Bruno Latoura i Bergsona ze św. Augustynem oraz papieżami Benedyktem i Franciszkiem…
Wiele konkretów wniosły natomiast wykłady ks. dr Witolda Kanii pt. Kościół na Górnym Śląsku a ekologia w kontekście COP24 oraz ks. mitrata prof. Jerzego Tofiluka pt. Stworzenie w tekstach liturgicznych Kościoła prawosławnego.
Sesja II i III miała hasło: Ekologia i oikonomia. Piątkowa miała podtytuł „oikos–polis–cosmpolis”
i przyniosła cenny wykład twórcy idei „Blue Labour” – konserwatywnej wersji socjalizmu Maurice Barona Glasmana pt. Creation, Commodification and Collectivism: Restoring nature as a shared inheritance. Sobotnia natomiast koncentrowała się na ekologii solidarności i zaczęła się wykładami dr Joshtroma Isaaca Kureethadam SDB z Watykanu pt. Rediscovering Oikonomy as Caring for Our Common Home: Towards an Ecological Economics oraz dr hab. Marka Rymszy pt. Inkluzja społeczna przez pracę.
Następnie wystąpili franciszkanie: dr Stanisław Jaromi OFMConv mówił nt. Dobro wspólne w naszym wspólnym domu a dr hab. Marek Fiałkowski OFMConv, prof. KUL o nawróceniu ekologicznym jako postawie szacunku dla życia.
Propagator ekonomii komunii prof. Luigino Bruni miał wykład pt. Capitalism as Religion: Economic Prophecy as healing from Idolatry of consumerism and money. A całość dopełniała sesja IV Ekologia I nauka o stworzeniu rozpoczęta przez dr Martina Poulsoma SDB wykładem pt. Finding a Way: Creation-faith in dialogue with Science. Mocne inspiracje przyniósł wykład ks. dr hab. Wojciecha Grygiela pt. Perspektywa ekologiczna w teologii ewolucyjnej.
Czy jednak nauki teologiczne i ekologiczne przyjmą dane płynące z badań teologii ewolucyjnej? Czy idea włączenia człowieka w creatio continua może pomóc stworzyć prawdziwie chrześcijańską integralną ekologię i ekonomię? Czy dojdzie do "ekologicznego nawrócenia" współczesnej ekonomii, polityki i nauki? Czy na Szczycie Klimatycznym ONZ w Katowicach zatriumfuje dobro wspólne i podjęte zostaną właściwe decyzje dotyczące przyszłości życia na Ziemi? Czy chrześcijanie odpowiedzialnie i solidarnie zaangażują się w ochronę klimatu Ziemi? – to niektóre z pytań, jakie pojawiają się po tym spotkaniu…
Relacjonując je chcemy podkreślić zaangażowanie GCCM na czele z Tomásem Insua i działających w Polsce Mateusza Piotrowskiego, Mateusza Bednarkiewicza i Magdy Kadziak.
Cenna była również obecność franciszkanów: oprócz prelegentów o. Stanisława Jaromi i o. Marka Fiałkowskiego niezwykle ważną rolę miał o. prof. Jerzy Brusiło, główny organizator konferencji z ramienia UPJP2.
o. Jerzy Brusiło był też kaznodzieją na Mszy św. niedzielnej w krakowskim sanktuarium Miłosierdzia Bożego w intencji owoców dialogu pomiędzy światem Kościoła, ekologii, ekonomii i nauki. Mszy przewodniczył ks. dr hab. Antoni Świerczek, prorektor UPJPII a oprócz o. Brusiło koncelebrowali m. in. ks. prof. Maciej Ostrowski, o. Josh Kureethadam i o. Stanisław Jaromi.
Foto: Andrzej Płachetko i Stanisław Jaromi
