Modlitwa, ambitna refleksja na ważne tematy, wędrówka w rejonach ciekawych przyrodniczo oraz osobiste doświadczenie zarówno sacrum jak i przyrody – to cechy charakterystyczne kolejnych konferencji „Sacrum i Przyroda”, które od ponad 20 lat odbywają się z inicjatywy ks. prof. Macieja Ostrowskiego. Tegoroczna odbyła się na Słowacji dokładnie w Światowy Dzień Turystyki. Część seminaryjna XXI międzynarodowej konferencji „Sacrum i Przyroda” odbyła się 27 września 2013 w Grecko-Katolickim Uniwersytecie w Preszowie.

Otworzył ją bp Milan LACH SJ, który w słowie wstępnym powiedział: „Przyroda darowana nam przez Boga jest współcześnie często źródłem konfliktów, wojen i ogromnej eksploatacji Ziemi; bogaci żarłocznie eksploatują świat i rabują jego zasoby naturalne; często wykorzystywani są też mieszkańcy rejonów bogatych przyrodniczo i sam człowiek jest zagrożony w swej egzystencji. A przecież każdy z nas jest odpowiedzialny nie tylko za siebie ale i za innych i cały świat”.

Pierwszy referat wygłosił ks. prof. Maciej Ostrowski z UPJPII, pomysłodawca i organizator spotkań pod hasłem „Sacrum i przyroda”. Celnie analizował kiedy turystyka jest przyjazna człowiekowi a kiedy staje się jego wrogiem. Zwrócił uwagę na szereg patologii zagrażających dobremu wypoczynkowi i niszczących lokalną kulturę i przyrodę. Wskazał też na liczne niewykorzystane szanse  i wskazał drogi zmierzające w kierunku eko-turystyki i chrześcijańskiej odpowiedzialnej obecności w nowych regionach świata będącej również świadectwem i ewangelizacją.

W kolejnych wystąpieniach doc. Marek Petro z miejscowego fakultetu przedstawił wpływ różnych typów turystyki i ekoturystyki na moralny stan człowieka, ks. dr hab. Jan Dziedzic z UPJPII psychologiczne aspekty turystyki, a doc. Gabriel Paľa (GTF PU) mówił o wychowaniu przez media do właściwych zachowań w ekoturystyce i ochranie środowiska.

W drugiej części konferencji dr Peter Tirpák (GTF PU) przedstawił ekoturystykę w Słowacji jako formę bogactwa duchowego, inż. Marián Šturcel (TANAP - Tatranská Lomnica) pokazał specyfikę turystyki w lasach i dzielił się praktycznymi doświadczeniami z edukacji w TANAP oraz dr Jerzy Brusiło OFMConv. (UPJPII Kraków) wygłosił referat nt. „Etyka, ekologia, turystyka”. Franciszkanin z Krakowa omówił teologiczną teorię doświadczenia duchowego w turystyce, która czerpie z bogactwa biblijnego, z dialogu z filozofią czy z innych typów doświadczenia religijnego, i obecnie zwłaszcza z rozwoju personalistycznej (zintegrowanej) etyki ekologicznej. Jako ważny przyczynek do tych doświadczeń uznał inicjatywy Ruchu Ekologicznego św. Franciszka z Asyżu – REFA oraz „Sacrum i Przyroda”. Dodał jednak, że w atmosferze ciągle trwającego globalnego kryzysu ekologicznego i towarzyszącej mu chrześcijańskiej, zintegrowanej odpowiedzi (zwłaszcza poprzez ecologia humana), trudno sobie wyobrazić religijnego turystę, który nie widzi metafizycznego (a nawet duchowego) związku między przyrodą, etyką i osobą ludzką.

W dyskusji ciekawa była wypowiedź o. dr Josefa Oskara o działalności podkomisji ds. ochrony środowiska przy Słowackiej Konferencji Biskupów.

Druga część spotkania odbyła się w Spišskej Kapitule, katolickim centrum Spisza. Składało się na nią zwiedzenie tamtejszych obiektów kościelnych, zwłaszcza katedry i seminarium duchownego oraz Msza święta.

Trzecia część to weekendowa wizyta 28-29 września br. w Tatrzańskim Parku Narodowym – TANAP, najpierw w muzeum przyrodniczym w Tatrzańskiej Łomnicy a następnie wędrówka jego szlakami u podnóża Łomnicy i Gerlachu.

Była to okazja do poznania piękna tatrzańskiej przyrody oraz trudności w jej ochronie. A ostatnio nieszczęść tam nie brakuje: po wielkiej wichurze w 2004, pożarze w 2005, ataku szkodników niszczących pozostały drzewostan, obecnie trwa inwazja inwestorów narciarskich czyniących poważne zniszczenia bezcennej przyrody Wysokich Tatr zwłaszcza w okolicy Łomnicy.

Warto dodać, że całość materiałów konferencji została zredagowana i wydana pod red. Petera Tirpáka i Jana Dziedzica pt. Ekoturystyka, XXI. medzinárodná vedecká konferencja, Sacrum a priroda, Prešov – Vysoke Tatry 2013.

sj